|
معرفی مرکز رشد در ادبیات کارآفرینی، انکوباتورها در زمره زیر ساخت‌های فنی قرار می‌گیرند و نهادها یا چارچوب‌هایی هستند که برای پرورش یا ایجاد کسب و کارهای کوچک تأسیس می‌شوند. مرکز رشد، فضای اداری و آزمایشگاهی همراه با خدمات حمایتی مختلف با حداقل هزینه را برای شرکت‌های نو پا فراهم می‌کند و همچنین شبکه‌سازی و برخی خدمات جانبی را برای آنها تأمین می‌نماید. در واقع انکوباتورها ارائه کننده فضا، خدمات حمایتی و تجهیزات مشترک برای شرکت‌های کارآفرین هستند تا بتوانند کارآفرینان و شرکت‌های کوچک را در ایجاد و توسعه موسسأت خود یاری نمایند .
مراکز رشد مراکزی هستند که شرکت‌های نو پا و تیم‌های کارآفرین متکی بر فناوری را در راستای اجرای موفقیت آمیز ایده‌ها و نوآوری‌ها و همچنین رقابت در صحنه تجارت ملی و جهانی حمایت می‌کنند. مراکز رشد شرایطی را برای شرکت‌های نو پا فراهم می‌کنند که ضمن به ثمر رسانیدن سرمایه‌گذاری، کاهش ریسک دوران اولیه راه‌اندازی، کاهش هزینه راه‌اندازی، باعث رشد و توسعه کسب و کارهای اساسی، مدیریت دانش و سیستم‌ها نیز می‌گردند. یک مرکز رشد، شرکت‌ها را با فراهم آوردن مجموعه‌ای از سرویس‌ها و همچنین سوق دادن آنها برای سرمایه‌گذاری در نقاط سودآور یاری می‌کند. مدت زمان استقرار در مرکز رشد بین 3 تا 5 سال است که موسسأت موظف هستند، در طی این مدت به شرایطی که شرایط رشد یافتگی نامیده می‌شود، دست یابند. نگرش به وجود آمده در جهت افزایش سهم بخش خصوصی در فعالیت‌های فناوری و پژوهشی اقتصاد محور و نیز توجه به کارآفرینی مولد برای دانش آموختگان، نیاز به شکل‌گیری موسسات خصوصی در عرصه‌های مختلف فناوری را آشکار می‌سازد. بنیانگذاران این موسسات که به عنوان کارآفرینان مخاطره جو مطرح می‌شوند، دست به گریبان مشکلاتی از قبیل هزینه بالای راه‌اندازی و فقدان تجربه در زمینه‌های مدیریتی به ویژه در حیطه فناوری، عدم آشنایی با شیوه‌های تجاری سازی ایده‌ها و ... هستند، که در بیشتر موارد سبب کاهش انگیزه‌ها و یا عدم موفقیت چشمگیر می‌گردد. مرکز رشد فناوری (Technology Incubator) مرکزی است تحت مدیریت متخصصان حرفه‌ای که با ارائه خدمات حمایتی پیوسته و قابل دسترسی و همچنین ارائه مشاوره‌های لازم، ایجاد و توسعه حرفه‌های جدید توسط کارآفرینان، در قالب موسسات نوبنیاد فعال را در جهت توسعه اقتصادی سامان می بخشد. در مرکز رشد با ایجاد دسترسی برابر گروه‌های مستعد به اطلاعات و مشاوره‌های ضروری و نیز خدمات و تجهیزات با ارزش افزوده بالا بر طبق استانداردهای جهانی و همچنین بهره گیری از فرصت‌های اقتصادی، انگیزه کار گروهی، تقویت و رقابت میان گروه‌ها شکل می‌گیرد. ایده مراکز رشد و شکل‌گیری انکوباتورها به دوران رکود اقتصادی آمریکا در دهه 1970 باز می‌گردد که بسیاری از شرکت‌های بزرگ کارکنان خود را برکنار می‌نمودند. دولت آمریکا به منظور مقابله با بحران بیکاری موضوع ایجاد زیرساختارهایی جهت ایجاد موسسات و شرکت‌های کوچک (SME) را در برنامه خود قرار داد و مراکز رشد در زمینه‌های مختلف تاسیس نمود. انواع مراکز رشد مراکز رشد را می توان از ابعاد مختلف تقسیم بندی نمود. عمده این تقسیم بندی‌ها عبارتند از:
ایده مرکز رشد در ارائه خدمات، فراهم کردن مجموعه امکانات مورد نیاز موسسات و ایجاد شرایط بهره‌گیری مشترک از این امکانات است. این امکانات از حداقل تجهیزات پایه شروع شده و گاهی دامنه آن به تجهیزات تکنیکی و تخصصی گسترش می یابد. خدمات اسکان، اطلاع رسانی، اداری، فنی و تخصصی، آزمایشگاهی و کارگاهی از این دسته‌اند. حمایت‌های مالی یافتن راهکارهای مناسب برای سرمایه‌گذاری بر روی ایده‌های موسسأت از جمله مسایلی است که توسط مراکز رشد پیگیری می‌شود. حمایت‌های قانونی می‌توان به تخفیف‌های مالیاتی، استفاده از قانون‌های ویژه و تسهیلات اعتباری اشاره نمود. حمایت‌های معنوی مراکز رشد با تسهیل در ایجاد ارتباط موسسأت نوپا با مجامع دانشگاهی، صنایع و سازمان‌های اجرایی مراکز تحقیقاتی و مجامع بین المللی، نوع دیگری از حمایت‌ها که شاید بتوان آن را حمایت معنوی نامید فراهم می‌نماید. مزایای وجود مراکز رشد شاخص‌ترین مزیت، قرار گرفتن محققان در یک فضای پژوهشی است، که تبادل افکار مستمر با دیگر محققان و موسسات تحقیقاتی در کنار یکدیگر را موجب می شود. افزون بر این استفاده از خدمات اسکان، پروژه‌یابی، اطلاع رسانی، خدمات آزمایشگاهی و عمومی و اعتبار تحقیقاتی، فرصت‌های دیگری است که می توان از آن بهره مند شد. گروه‌های مختلفی می توانند از مزایای مرکز رشد استفاده کنند که عبارتند از:
|